Holender tułacz – najnowsza premiera Teatru Wielkiego.
Samorządowe Instytucje Kultury
Decentralizacja zadań państwa w dziedzinie kultury została zapoczątkowana w 1990 r., gdy przywrócono w Polsce samorząd terytorialny. Samorządy otrzymały prawo dysponowania własnymi środkami finansowymi. Wśród obowiązkowych zadań własnych gmin znalazła się również kultura. Ustawa o podziale kompetencji między organami władzy różnych szczebli nałożyła na gminy obowiązek opieki nad placówkami kultury (biblioteki, domy kultury, świetlice). Inne (teatry, opery, filharmonie) pozostały w gestii administracji rządowej.
18 lipca 1998 r. Sejm RP ustanowił nowy podział administracyjny kraju. Polskę podzielono na szesnaście województw-regionów. Miesiąc wcześniej zdecydowano się powołać samorząd wojewódzki i powiatowy. Ustawa z dnia 24 lipca 1998 roku o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej stanowiła także o zadaniach nowo powołanych samorządów w dziedzinie kultury: powiaty i miasta na prawach powiatu przejęły od wojewodów, jako zadania własne, prowadzenie instytucji kultury wpisanych do rejestru prowadzonego przez wojewodę i działających na terenie danego powiatu lub miasta na prawach powiatu. Na podstawie ustawy premier wydał rozporządzenia określające instytucje o charakterze regionalnym, wpisane do rejestrów prowadzonych przez wojewodów lub ministra, podlegające od 1 stycznia 1999 r. przekazaniu samorządom wojewódzkim lub powiatom (albo miastom na prawach powiatu), a także te, których postanowił nie przekazywać „ze względu na ogólnonarodowy charakter zadań przez nie wykonywanych”.
Nie zostały określone ogólne zasady przyporządkowywania wojewódzkich instytucji kultury samorządom powiatowym lub wojewódzkim jednak należy uznać, że samorządy województw stały się organizatorami dla największych instytucji, o co najmniej regionalnym znaczeniu, dysponujących wysokim budżetem oraz zatrudniających duże zespoły pracowników. Jednocześnie należy podkreślić, że ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej umożliwiła współprowadzenie instytucji kultury przez dwóch organizatorów: w tym np. Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Samorząd Województwa.
Na mapę instytucji kultury w województwie łódzkim składają się zatem: instytucje, dla który organizatorem są: samorządy gminne, miejskie, powiatowe oraz instytucje kultury Samorządu Województwa Łódzkiego.
Samorząd Województwa Łódzkiego jest organizatorem dla 7 największych w regionie instytucji kultury: Muzeum Sztuki w Łodzi (instytucja współprowadzona przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego), Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, Filharmonii Łódzkiej im. Artura Rubinsteina w Łodzi, Teatru im. Stefana Jaracza, Teatru Wielkiego w Łodzi, Łódzkiego Domu Kultury, Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi.
Program rozwoju kultury w województwie łódzkim
25 czerwca 2014 r. Zarząd Województwa Łódzkiego podjął uchwałę w sprawie przyjęcia „Programu rozwoju kultury w województwie łódzkim na lata 2014-2020”. Celem Programu jest wytyczenie kierunków polityki kulturalnej w województwie łódzkim oraz przedstawienie rekomendowanych działań dla rozwoju kultury w regionie na lata 2014-2020. Samorząd Województwa Łódzkiego przyjmuje na siebie rolę inicjującą i koordynującą politykę kulturalną regionu, ponadto pełni rolę inspirującą samorządy lokalne oraz wszelkich nadawców i odbiorców komunikatów kultury do współdziałania na rzecz rozwoju regionu.
Adresatami założeń Programu i realizatorami działań są zarówno nadawcy jak i odbiorcy wszelkich komunikatów w kulturze: mieszkańcy województwa, samorządy powiatowe, miejskie, gminne, instytucje kultury, szkoły wyższe, organizacje pozarządowe, twórcy i artyści, przedsiębiorcy działający w sektorze kultury (w przemysłach kultury, przemysłach kreatywnych), podmioty sponsorujące działalność kulturalną etc.
Podstawę dla sformułowania Programu rozwoju kultury stanowi „Strategia Rozwoju Województwa Łódzkiego 2020” przyjęta uchwałą Sejmiku Województwa Łódzkiego Nr XXXIII/644/13 z dnia 26 lutego 2013 roku. Pracę nad Programem warunkowały także działania związane z opracowywaniem założeń do Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2014-2020.
Budowa Programu
Program podzielony został się na dwie części: diagnostyczną (syntetycznie podsumowującą dotychczasowe diagnozy dla obszaru kultury w województwie łódzkim) oraz część strategiczną. W pierwszej zebrano wnioski z przeprowadzanych w latach 2011-2013 spotkań sektorowych i opracowanych w tym okresie badań stanu kultury w województwie, następnie wskazano najważniejsze trendy rozwojowe, sporządzono analizę SWOT. W drugiej części znalazł się opis: założeń programowych, celów, rekomendowanych działań i informacja o wdrażaniu Programu.
Cele Programu
W oparciu o zapisy Strategii Rozwoju Województwa Łódzkiego wytyczono listę rekomendowanych 9 celów strategicznych:
Celom strategicznym przypisano 24 celów operacyjnych oraz rekomendowane działania. Zakłada się, że rekomendowane działania wskazane w Programie będą podejmowane przez Samorząd Województwa Łódzkiego, samorządy powiatowe i gminne, instytucje kultury, podmioty działające w sektorze edukacji (w tym szkoły wyższe, uczelnie artystyczne), organizacje pozarządowe, twórców i artystów, przedsiębiorców, podmioty sponsorujące działalność kulturalną, inne podmioty, w których kompetencji znajdują się działania wpisane w Program, mieszkańców województwa. Samorząd Województwa Łódzkiego będzie wspierał te działania m.in. poprzez realizację projektów własnych, zlecanie zadań organizacjom pozarządowym w ramach konkursów, a także udzielanie dotacji instytucjom kultury, dla których jest organizatorem. Ponadto Samorząd Województwa Łódzkiego będzie pełnił rolę wspierającą sektor kultury w obszarach: promocji kultury jak i w doborze właściwych narzędzi wsparcia sektora.
Propozycje działań zgłoszone z regionu
Zgodnie z uchwałą nr 767/14 Zarządu Województwa Łódzkiego z dnia 25 czerwca 2014 r. w sprawie przyjęcia „Programu rozwoju kultury w województwie łódzkim na lata 2014 2020” Departament Kultury i Edukacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego w terminie 26.06.2014 – 30.09.2014 przeprowadził nabór fisz projektowych z regionu wpisujących się w założenia Programu. Informacja o prowadzonym naborze projektów została przesłana m.in. drogą e-mailową oraz pisemną do wszystkich JST w województwie łódzkim – ogółem 245 podmiotów (w dniach 26.06-29.07.2014). Nabór projektów odbywał się za pomocą formularza elektronicznego (dostępnego na stronie http://www.lodzkie.pl/kultura), drogą e-mailową. Informacja była publikowana na stronie www.lodzkie.pl oraz www.regionkultury.pl
Dzięki zgłoszeniom z regionu powstała baza projektów opatrzona stosownym Raportem podsumowującym (do pobrania poniżej). Wpisanie projektu do bazy PRK nie oznacza dofinansowania projektu przez Województwo Łódzkie. Wpis stanowić ma podstawę do:
- diagnozy potencjału partnerów regionalnych i lokalnych,
- pokazania innym partnerom np. społecznym z kim można podjąć współpracę w danym zakresie,
- tworzenia rekomendacji dla instytucji zarządzających środkami europejskimi, ministerstw, instytucji narodowych itp.
Spotkanie informacyjne - materiały do pobrania
Dofinansowanie projektów w ramach programu Kreatywna Europa: Komponent Kultura w obszarze m.in. Platformy Europejskie oraz Projekty Współpracy Europejskiej
Muzeum Sztuki w Łodzi w styczniu - dla dzieci i dorosłych
Koncert Sylwestrowy w Teatrze Wielkim
Ogłoszenie otwartego konkursu ofert
Trwa nabór wniosków do Konkursu w obszarze „Kultura/wydarzenia artystyczne”
Otwarty konkurs ofert - spotkanie informacyjne
Więcej...
Trwa nabór wniosków do Programu Dom Kultury+ Inicjatywy lokalne 2015
Trwa nabór wniosków do programów Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na rok 2015
„Marzenie Nataszy” na warszawskim Festiwalu Kolada FEST w Teatrze Studio
Festiwal wokalny i konkurs literacko-plastyczny w Wyszkowie
