W dniu 17 listopada 2020 r. Zarząd Województwa Łódzkiego Uchwałą Nr 1147/20 przyznał nagrody Marszałka Województwa Łódzkiego za najlepsze rozprawy i prace tematycznie związane z województwem łódzkim.

Nagrodzone zostały: 2 prace habilitacyjne/cykle publikacji, 10 rozpraw doktorskich, 3 prace dyplomowe magisterskie oraz 1 praca dyplomowa licencjacka.

Prace nagrodzone w ramach XXI edycji Konkursu o nagrody Marszałka Województwa Łódzkiego za najlepsze rozprawy i prace tematycznie związane z województwem łódzkim promują region, a także wyniki ich badań wykazują użyteczność dla rozwoju społecznego, gospodarczego oraz kulturalnego regionu.

Wszystkim Laureatom serdecznie gratulujemy!

Opisy nagrodzonych prac:

Nagrody w kategorii prac habilitacyjnych oraz cykli powiązanych tematycznie publikacji/ artykułów naukowych, stanowiących podstawę nadania stopnia doktora habilitowanego:

• dr hab. Magdalena Kowalewicz-Kulbat – Katedra Immunologii i Biologii Infekcyjnej Uniwersytetu Łódzkiego za cykl publikacji:

„Synapsa immunologiczna ludzkiej komórki dendrytycznej z limfocytem T formowana w odpowiedzi na prątki Mycobacterium bovis BCG”

Pracę stanowi monotematyczny cykl 10 publikacji naukowych, w których podjęto niezwykle ważny temat badawczy związany z odpowiedzią układu odpornościowego na szczepionkę przeciwgruźliczą BCG. Gruźlica nadal stanowi światowy problem medyczny, istotnie zaznaczony również w województwie łódzkim. Cały materiał do badań pochodził od osób z województwa łódzkiego, co stanowi istotny i nowy wkład wiedzy na temat odporności poszczepiennej młodych dorosłych mieszkańców Łodzi i województwa. Wyniki badań i pogłębienie wiedzy o mechanizmach odporności przeciwgruźliczej może w przyszłości przyczynić się do opracowania nowej, lepszej szczepionki przeciwgruźliczej. Nagrodzona praca ma charakter aktualny, oryginalny, cenny pod względem naukowym, społecznym oraz praktycznym i może stać się punktem wyjścia do dalszych badań zmierzających do opracowania nowych strategii immunoprofilaktyki. Praca ma prekursorski charakter, gdyż tego typu badania nie były dotąd prowadzone ani w województwie łódzkim, ani w Polsce.

•  dr hab. inż. arch. Małgorzata Hanzl – Instytut Architektury i Urbanistyki Politechniki Łódzkiej za pracę:

„Morphological analysis of urban structures - the cultural approach. Case studies of Jewish communities in Lodz and Mazovian voivodeships

(Analiza morfologiczna struktur miejskich w ujęciu kulturowym. Studium przypadku społeczności żydowskich w województwach łódzkim i mazowieckim)”

Celem pracy było wykazanie na ile i w jaki sposób różnorodna kultura Żydów polskich wpływała na formy zabudowy i układy przestrzeni publicznych, stanowiąc jednocześnie o ich charakterystycznej atmosferze, która w wielu miejscach przetrwała do dziś. Przedmiotem zainteresowania pracy są miasta i miasteczka zlokalizowane w granicach obecnych województw łódzkiego i mazowieckiego, w tym miasta Łodzi i rejonów, gdzie w czasach przed wybuchem II wojny światowej zlokalizowane były istotne koncentracje ludności żydowskiej. Praca wnosi istotny wkład w rozwój badań dotyczących form zabudowy historycznej w obszarach dawnego osadnictwa żydowskiego. Wyniki badań mogą być cenną wskazówką dla zachodzących obecnie procesów rewitalizacji w Łodzi i licznych miejscowościach regionu łódzkiego. Nagrodzona praca może przyczynić się do ich promocji, propagowania ruchu turystycznego oraz innych form edukacji dotyczących wielokulturowości tych miejsc. Praca ma szansę również stać się przyczynkiem dla dalszych badań nad materialnym dziedzictwem żydowskim w naszym województwie.

Nagrody w kategorii rozpraw doktorskich:

• dr szt. Michał Szulc – Instytut Ubioru Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi za pracę:

„Made in Łódź. Projekt damskiej kolekcji autorskiej w oparciu o badania technologii przemysłu lekkiego województwa łódzkiego.”

Autor pracy postawił sobie cel stworzenia kolekcji w całości wyprodukowanej w województwie łódzkim. W efekcie powstała 45-cio elementowa kolekcja Amateur, zaprojektowana z myślą o kobietach. Motywem przewodnim w kreowaniu formy ubioru i tworzeniu kolekcji jest miasto Łódź i jego historia. Autor pracy sięgnął do dziedzictwa historycznego miasta oraz umiejętnie wykorzystał zakorzenione w mieście tradycje, doświadczenie i wiedzę profesjonalistów. Udało mu się zrealizować autorską i efektowną kolekcję wykonaną w 100% w województwie łódzkim. Tkaniny, materiały, dodatki wyprodukowane zostały na terenie województwa łódzkiego, a przygotowanie i realizację kolekcji powierzono łódzkim szwalniom. Nowatorska kolekcja stworzona przez autora, z urodzenia łodzianina, może być prezentowana jako pionierska na wielu wydarzeniach w kraju i na świecie oraz przyczynić się do promocji województwa łódzkiego.

•  dr Justyna Świątkiewicz – Katedra Inżynierii Bioprocesowej Politechniki Łódzkiej za pracę:

„Otrzymywanie lotnych kwasów tłuszczowych z frakcji organicznej odpadów komunalnych w procesie fermentacji”

Nagrodzona praca wpisuje się w aktualny nurt badań z zakresu technologii utylizacji odpadów organicznych. Autorka podjęła się tematu alternatywnego sposobu zagospodarowania frakcji organicznej odpadów komunalnych celem pozyskania cennych bioproduktów. Materiały do badań pozyskiwane były z Grupowej Oczyszczalni Ścieków w Łodzi, a skład odpadów użytych jako substrat wytypowany został na podstawie frakcji organicznej odpadów komunalnych pochodzących z województwa łódzkiego. Wdrożenie opisanej w pracy technologii w województwie łódzkim może przyczynić się do uporania się z problemem nadmiernego składowania odpadów organicznych w regionie. Proponowana przez autorkę technologia wpisuje się w światowy i europejski trend Gospodarki o Obiegu Zamkniętym, a jej wdrożenie spowodowałoby postrzeganie województwa łódzkiego jako jednego z ważniejszych eko-regionów Polski.

•  dr Łukasz Lechowski – Instytut Geografii Miast i Turyzmu Uniwersytetu Łódzkiego za pracę:

„Wpływ budowy autostrady A1 i A2 na zmiany zagospodarowania terenu w gminach powiatu zgierskiego w światle metod GIS”

Autor pracy w nagrodzonej rozprawie podjął się odpowiedzi na pytanie, czy budowa autostrad może wpływać na zagospodarowanie przestrzenne otaczających ją gmin oraz jaki jest charakter tego wpływu. Badania zostały przeprowadzone w siedmiu gminach powiatu zgierskiego i obejmowały lata 2004-2014. Nagrodzona praca jest aktualnie najobszerniejszym w Polsce źródłem informacji o oddziaływaniu autostrad na zagospodarowanie przestrzenne. Wiedza taka jest istotna dla lepszej organizacji przestrzeni gmin sąsiadujących z autostradą oraz zachowania ładu przestrzennego i zasady zrównoważonego rozwoju. Wyniki pracy mogą stanowić wskazówkę dla władz samorządowych i być kluczowe przy podejmowaniu decyzji o organizacji przestrzeni wokół kolejnych inwestycji transportowych w województwie łódzkim.

•  dr n. hum. Rafał Pakuła – Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego za pracę:

„Udział Biura Projektowania i Realizacji Inwestycji "Miastoprojekt - Łódź" w kształtowaniu architektonicznego krajobrazu Łodzi na tle uwarunkowań polityczno-gospodarczych w latach 1949-1989”

Nagrodzona rozprawa jest pierwszą pracą podejmującą zagadnienie działalności biura „Miastoprojekt Łódź”, która analizuje jego wpływ na metamorfozę miasta, zmiany architektoniczne i urbanistyczne po II wojnie światowej. Biuro odegrało ogromną rolę w ukształtowaniu krajobrazu architektonicznego Łodzi. Rezultatem aktywności „Miastoprojektu” jest wiele obiektów będących wizytówką miasta, m. in.: Teatr Wielki, Akademia Sztuk Pięknych, zespół Politechniki Łódzkiej, centrum miasta ze słynnym „Manhattanem”. Praca stanowi kompendium wiedzy o architekturze łódzkiej. Rozprawa jest niezwykle cennym wzbogaceniem wiedzy o Łodzi drugiej połowy XX wieku, utrwala pamięć o licznych architektach, którzy przez prawie pół wieku kształtowali architektoniczny krajobraz Łodzi.

•  dr Monika Jarosiewicz – Katedra Biofizyki Skażeń Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego za pracę:

„Wpływ związków bromofenolowych ograniczających palność materiałów organicznych na erytrocyty człowieka”

Nagrodzona praca porusza niezmiernie istotny temat z punktu widzenia ochrony środowiska i zdrowia mieszkańców województwa łódzkiego. Przedmiotem badań pracy są bromowane związki ograniczające palność, znajdujące się powszechne w naszym otoczeniu (meble, wykładziny, izolacja termiczna, wtyczki, obudowy komputerów i telewizorów). Związki te przenikają do środowiska naturalnego oraz negatywnie oddziałują na organizmy ludzi i zwierząt. Autorka pracy podjęła się badań mających na celu określenie wpływu tych związków na erytrocyty człowieka. Uzyskane wyniki wskazują na bardzo dużą toksyczność bromowanych uniepalaczy. Wyniki pracy doktorskiej mogą być wskazówką dla przemysłu i władz samorządowych w podejmowanych przedsięwzięciach i przyczynić się do rozwoju ekologicznego i przyjaznego mieszkańcom województwa.

•  dr n. med. i n. o zdr. Joanna Madzio – I Katedra Pediatrii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi za pracę:

„GATA3 jako marker stratyfikacji ryzyka niepowodzenia terapii u dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną (ALL)”

Ostra białaczka limfoblastyczna jest najczęstszym nowotworem złośliwym wieku dziecięcego. Celem pracy było poszukiwanie markera genetycznego, który pozwoli na szybką identyfikację najgorzej rokujących pacjentów oraz wyjaśnienie molekularnych mechanizmów, które leżą u podłoża tego typu białaczki. Wczesne wykrycie grupy dzieci o szczególnie złym rokowaniu ma szczególnie istotne znaczenie, gdyż dostosowanie terapii do ryzyka nawrotu białaczki, intensyfikacja i personalizacja terapii u tych pacjentów może realnie poprawić wyniki leczenia chorych na ostrą białaczkę limfoblastyczną. Nagrodzona praca została w całości zrealizowana w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym im. Marii Konopnickiej w Łodzi, gdzie leczona jest większość dziecięcych pacjentów onkologicznych z województwa łódzkiego.

•  dr inż. arch. Wiktor Wróblewski – Instytut Architektury i Urbanistyki Politechniki Łódzkiej za pracę:

„Możliwość tymczasowego zagospodarowania "pustek miejskich" ”

Nagrodzona rozprawa porusza ważny z punktu widzenia współczesnej urbanistyki, oryginalny i aktualny temat w rozwiązywaniu problemów tzw. pustek miejskich. Praca przekrojowo pokazuje wyzwania stojące przed gospodarką przestrzenną w celu skutecznego równoważenia rozwoju miast. Autor pracy przedstawia możliwe metody i narzędzia transformacji krajobrazu miasta, opisuje wybrane przykłady rozwiązań i możliwości ich aplikacji w stolicy regionu – Łodzi, szczególnie dotkniętej problemem pustek w wyniku upadku przemysłu. Proponowane rozwiązania adresowane są do różnych grup odbiorców – architektów, mieszkańców zrzeszonych w organizacjach społecznych, właścicieli nieruchomości oraz władz samorządowych.

•  dr n. med. Wioletta Rozpędek-Kamińska – Katedra Chemii i Biochemii Medycznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi za pracę:

„Inhibitory zależnej od stresu ER kinazy PERK jako potencjalne nowe podejście do terapii choroby Alzheimera”

Nagrodzona rozprawa poświęcona została kompleksowej analizie niskocząsteczkowych związków, które w przyszłości mogą stanowić innowacyjną terapię stosowaną w leczeniu choroby Alzheimera. Proces chorobowy dotyczy przede wszystkim starzejących się populacji, do których należy województwo łódzkie - obecnie jeden z najstarszych demograficznie regionów. Główny cel pracy stanowiło opracowanie skutecznej metody leczenia choroby Alzheimera. Opracowanie innowacyjnej metody leczenia choroby pozwoli na odnotowanie korzystnych zmian dla województwa łódzkiego na wielu płaszczyznach, w tym społecznej, psychologicznej, fizycznej oraz ekonomicznej. Uzyskane w pracy wyniki mogą stanowić podstawę do opracowania nowatorskiej strategii terapeutycznej stosowanej w leczeniu choroby Alzheimera.

•  dr n. o zdr. Beata Ciabiada-Bryła – Katedra Medycyny Społecznej i Zapobiegawczej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi za pracę:

„Analiza nadumieralności mężczyzn w województwie łódzkim w latach 1999-2014”

Województwo łódzkie charakteryzuje się najwyższymi współczynnikami umieralności ogólnej w Polsce. Celem pracy była ocena zmian w nadumieralności mężczyzn w województwie łódzkim w latach 1999-2014 oraz społeczno-demograficznych uwarunkowań tego zjawiska. Przeprowadzona analiza ukazała istniejące dysproporcje między mężczyznami i kobietami zamieszkującymi województwo łódzkie oraz pozwoliła na identyfikację grup wieku, w których problem nadumieralności mężczyzn jest najbardziej nasilony. Wyniki badań wykazują wysoką użyteczność dla regionu łódzkiego. Nagrodzona praca dostarcza wielu cennych informacji, które mogą być wykorzystane przez władze lokalne przy planowaniu polityki zdrowotnej w województwie, w tym działaniach profilaktycznych wśród mieszkańców naszego województwa. 

•  dr n. hum. Ludwika Majewska – Instytut Historii Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie za pracę:

„Wanda Grabowska (1883-1957). Pedagog, działaczka społeczna i niepodległościowa”

Nagrodzona rozprawa przedstawia biografię jednej z ważniejszych postaci w dziejach województwa łódzkiego. Przedmiotem rozprawy jest życie i działalność Wandy Grabowskiej, nauczycielki, wychowawczyni wielu pokoleń młodzieży, pedagoga, działaczki niepodległościowej i wielkiej patriotki, której całe bogate życie może służyć jako wzór do naśladowania w dzisiejszych czasach.  Wanda Grabowska, żyjąca w latach 1883-1957, była nauczycielką, działaczką społeczną i niepodległościową, niezwykle zasłużoną dla historii Piotrkowa Trybunalskiego. Swoją ofiarną pracą i działalnością Wanda Grabowska zasłużyła na powszechną pamięć. Nagrodzona rozprawa pamięć tę przywraca.

Nagrody w kategorii prac dyplomowych magisterskich:

• mgr szt. Aleksander Stachowski – Katedra Akordeonu, Gitary i Harfy Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi za pracę:

„Ocena aktywności kory mózgu w procesie mentalnego uczenia się gry na akordeonie na przykładzie wybranych utworów"

Autor pracy jako cel postawił sobie wykazanie skuteczności mentalnej metody ćwiczenia w grze na instrumencie. Jest to forma treningu muzycznego polegająca na zapamiętywaniu zapisu nutowego bez użycia instrumentu, jedynie przy pomocy wyobraźni słuchowej oraz motorycznej. Nagrodzona praca dyplomowa jest pracą badawczą łączącą dwie odległe dziedziny: muzykę oraz medycynę. Wszystkie badania oraz autorskie eksperymenty wykorzystujące aparaturę rezonansu magnetycznego, zostały przeprowadzone na terenie Łodzi w Instytucie Centrum Zdrowia Matki Polki. Innowacyjny charakter badań, możliwość ich praktycznego zastosowania, wykorzystanie najnowszych metod przeprowadzenia eksperymentu pozwalają określić pracę jako pionierską w swojej dziedzinie. Nagrodzona praca w znaczący sposób przyczynia się do promocji miasta Łodzi i regionu łódzkiego.

•  mgr Emilia Brodziak – Katedra Historii Nowożytnej Uniwersytetu Łódzkiego za pracę:

„Łódź w walce o niepodległość 1914-1918"

Nagrodzona praca na wielu płaszczyznach, w ujęciu historycznym, społecznym i gospodarczym, odwołuje się do regionu łódzkiego w okresie walki o niepodległość. Praca obejmuje zagadnienia charakteryzujące przyczyny, przebieg i skutki wybuchu I wojny światowej w ujęciu globalnym, jak również problemy Łodzi i regionu łódzkiego tego okresu. Autorka przedstawiła historię rozwoju miasta, dzieje ruchu niepodległościowego, sytuację militarną Łodzi w poszczególnych fazach wojny. W pracy przedstawiono m. in. szczegółowo „Operację Łódzką”, będącą jedną z największych batalii na froncie wschodnim podczas I wojny światowej. Autorka dotarła do wielu źródeł z epoki, wykorzystując zarówno zasoby Archiwum Państwowego w Łodzi, jak i prasę i źródła drukowane, w tym wspomnienia, pamiętniki i artykuły prasowe.

•  mgr Ewa Juścińska – Katedra Genetyki Klinicznej i Laboratoryjnej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi za pracę:

„Użyteczność badań cytogenetyczno-molekularnych w diagnostyce prenatalnej”

Celem pracy było określenie użyteczności badań cytogenetyczno-molekularnych wykorzystywanych w prenatalnej diagnostyce genetycznej. W pracy dokonano analizy wyników ciężarnych pacjentek Poradni Genetyki Klinicznej Centralnego Szpitala Klinicznego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Rozpoznanie nieprawidłowości na wczesnym etapie ciąży umożliwia wdrożenie terapii jeszcze w okresie życia płodowego, skierowanie pacjentki do wysokospecjalistycznego ośrodka celem dalszego leczenia oraz natychmiastowe wdrożenie specjalistycznej opieki po narodzeniu dziecka. Opisane w pracy badania przyczyniają się do zapewnienia mieszkańcom województwa łódzkiego dostępu do najnowszych technologii medycznych, służących ratowaniu życia płodu oraz zapobieganiu wystąpienia powikłań wad rozwojowych.

Nagroda w kategorii prac dyplomowych: inżynierskich i licencjackich:

• Marta Kluba – Instytut Architektury Wnętrz Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi za pracę licencjacką:

„Adaptacja sali teatralnej na salę koncertową w łódzkim Grand Hotelu”

Autorka pracy podjęła się zadania przywrócenia znaczenia sali teatralnej łódzkiego Grand Hotelu. Zaproponowane rozwiązania pokazują jak współcześnie łączyć architekturę wnętrz sal koncertowych z muzyką oraz istniejącą tkanką zabytkową miasta. Celem pracy było skierowanie należytej uwagi i oddanie hołdu zapomnianej i zaniedbanej sali, która swoim wnętrzem oraz historią wzbudza ogromny zachwyt i podziw. Projekt wnętrz sali teatralnej łódzkiego Grand Hotelu stanowi wizję przyszłości w nawiązaniu do aktualnych problemów rewitalizacyjnych i prowadzonych prac nad przywróceniem świetności wielu zabytkom miasta. Nagrodzona praca stanowi propozycję atrakcji artystycznej i rozrywkowej na kulturowej mapie Łodzi.