Szlak Cysterski
EUROPEJSKI SZLAK CYSTERSKI
Szlak Cysterski w województwie łódzkim stanowi fragment Europejskiego Szlaku Cysterskiego, który został ustanowiony przez Radę Europy w 1990 r. w związku z 900. rocznicą urodzin Świętego Bernarda z Clairvaux (duchowego twórcy zakonu). Wędrówka szlakiem pozwala zaobserwować wpływ, jaki wywarły średniowieczne klasztory cysterskie na kulturę i tożsamość Europy. Szlak łączy obiekty związane z obecnością Cystersów, przebiega przez Polskę, Francję, Hiszpanię, Portugalię. W Polsce tworzy cztery pętle: Śląską, Wielkopolską, Kujawską i Małopolską, ta ostatnia przebiega przez teren województwa łódzkiego.
Obiektem kreującym tożsamość Szlaku Cysterskiego w województwie łódzkim jest klasztor Cystersów w Sulejowie Podklasztorzu - unikatowy w skali Polski, górujący nad malowniczą doliną Pilicy. Początki zakonu Cystersów w Sulejowie sięgają XII w. W XIII w. opactwo cieszyło się sławą jednego z najzamożniejszych w kraju. W obrębie murów znajduje się późnoromański kościół pw. św. Tomasza, budynki klasztorne z najcenniejszym kapitularzem, w którym urządzono muzeum prezentujące historię opactwa. Obronność obiektu podkreśla zachowany system umocnień, które powstawały od XIV do XVI w. wraz z wyróżniającymi się: Basztą Mauretańską, Wieżą Rycerską, Wieżą Attykową, Bramą Krakowską, Bramą Muzyczną, Wieżą Opacką. Do dnia dzisiejszego obiekt użytkowany jest przez Cystersów. Część klasztoru jest hotelem oferującym „powrót” do przeszłości.
Podróż Szlakiem Cysterskim przez województwo łódzkie to również możliwość odwiedzenia innych cennych obiektów zabytkowych w:
- Przedborzu (rynek z małomiasteczkową zabudową, kościół z XIV w., Muzeum Ludowe),
- Żarnowie (romański kościół, średniowieczne grodzisko),
- Paradyżu (barokowy zespół klasztorny oo. Bernardynów),
- Bąkowej Górze (zespół dworski z XVI-XVIII w.),
- Majkowicach (ruiny rezydencji obronnej z XIV w.).
Wędrówka w poszukiwaniu śladów Cystersów prowadzi przez urokliwe zakątki Wyżyny Przedborskiej oraz doliny Pilicy. Z województwa łódzkiego można udać się na poszukiwania cysterskiego dziedzictwa do klasztorów w Wąchocku i Jędrzejowie.