„Opus magnum” w Tumie

sobota, 21 maja 2022

Pod hasłem „Opus magnum” (Wielkie dzieło) w archikolegiacie Najświętszej Maryi Panny i św. Aleksego w Tumie zakończyły się obchody jubileuszu 860. rocznicy konsekracji świątyni.

Wydarzenie honorowym patronatem objął Andrzej Duda, Prezydent RP. Mszy świętej przewodniczył Arcybiskup Marek Jędraszewski – metropolita krakowski. W trakcie uroczystości odczytano listy od Prezydenta, Premiera i Wicepremiera. Gości powitał Biskup Łowicki Andrzej Dziuba.

Zarząd Województwa Łódzkiego reprezentował Marszałek Grzegorz Schreiber. W uroczystości więźli udział Marszałek Senior Antoni Macierewicz, doradca Prezydenta, radny Sejmiku WŁ Paweł Sałek, minister Tomasz Rzymkowski, senator Przemysław Błaszczyk, posłowie: Włodzimierz Tomaszewski i Marek Matuszewski, Tobiasz Bocheński, Wojewoda Łódzki, Iwona Koperska, Przewodnicząca Sejmiku Województwa Łódzkiego i licznie zgromadzeni wierni.

Archikolegiata w Tumie została zbu­dowana na fundamentach opactwa NMP, które powstało około 1000 r. i jest związane z działalno­ścią św. Wojciecha. Uroczystej konsekracji 21 maja 1161 r. dokonał abp Jan Janik, który później spoczął w jej podziemiach. Do połowy XVI w. sta­nowiła miejsce zjazdów kościelnych i książęcych.

Metropolita krakowski w homilii, nawiązując do początków chrześcijaństwa i Chrztu Polski z 966 roku mówił o początkach świątyni w Tumie.
- Nie upłynęły przecież dwa wieki od wiekopomnej decyzji Mieszka I, by wzniesiono w centrum ówczesnej Polski Piastów ten wspaniały budynek, dorównujący swoim pięknem, harmonią i wielkością innym, znanym nam wspaniałym zabytkom sztuki romańskiej na Zachodzie. Nie byłoby tego bez chrześcijaństwa.

Po uroczystej mszy świętej odsłonięto i poświęcono kamień, w którym została wyrzeźbiona pieczęć konsekratora świątyni abpa Jana Janika z 1161 r. To szczególna, bo najstarsza pieczęć biskupia z tego terenu. Przedstawiono na niej postać arcybiskupa siedzącego na tronie zakończonym głowami i łapami zwierzęcymi. Rzeźba, która jest upamiętnieniem 860. rocznicy konsekracji kościoła, została umieszczona w północnej części ogrodzenia archikolegiaty. Pieczęć w kamieniu wyrzeźbił Bogdan Wajberg z ASP w Łodzi.

Każdy z gości na pamiątkę otrzymał  replikę pierścienia Salomei, jednego z unikatowych odkryć archeologicznych z Tumu. Wielokątny, srebrny pierścień został odnaleziony na grodzisku tumskim w 2009 roku.  Znajduje się na nim inskrypcja łacińska z 33 liter: "Tot vivas felix quot vivit tepora fenix", czyli "Obyś żył szczęśliwy, ile czasu żyje feniks". Pierścień z chrześcijańskim przesłaniem o odradzającym się z popiołów feniksie jest zabytkiem wyjątkowym w skali europejskiej.

Tumska świąty­nia jest największym kościołem ro­mańskim w Polsce. Jej budowa była wzorowana na katedrze wawelskiej. Świątynia ma charakter obron­ny, wielokrotnie służyła za twierdzę. W XIII i XIV wieku była oblegana przez Tatarów, Litwinów, Krzyżaków i Szwedów. 

Po nowym podziale administracyjnym Kościoła w 1992 r., parafia w Tumie zosta­ła włączona do diecezji łowickiej i otrzymała tytuł archikolegiaty. Erygowano również kapitułę łę­czycką. W świątyni znajdują się relikwie św. Wojciecha i św. Jana Pawła II.

bg.
zdjęcia: Sebastian Sołtyszewski