środa, 8 listopada 2023

Rezerwat Niebieskie Źródła

Chociaż z formalnego punktu widzenia Niebieskie Źródła od 1961 roku są rezerwatem to dla lokalnej społeczności teren ten od dawna pełnił funkcję parku, zwłaszcza że cały, prawie 29 ha obszar, leży w granicach administracyjnych Tomaszowa Mazowieckiego, przy drodze prowadzącej do Zalewu Sulejowskiego. Jest to też obszar doliny rzeki Pilicy, a wodno-krajobrazowy rezerwat przyrodniczy „Niebieskie Źródła” znajduje się na jej prawym brzegu.

Powstanie rezerwatu wiąże się z ochroną źródeł krasowych oraz licznych siedlisk ptaków. Jego symbolem są kaczki krzyżówki. Główny kompleks wodonośny stanowią spękane wapienie jurajskie, z których wypływa woda przybierająca niebiesko-błękitno-zieloną barwę. Kolor wody jest efektem działań rozproszonego światła słonecznego i zależny jest od stanu pogody, stopnia nasłonecznienia bądź zachmurzenia. Dodatkowo urok wywierzysku nadają gejzery z piasku podrzucanego przez źródlaną wodę.

Wydajność wód wynosi obecnie 80 l/s i jest znacznie niższa niż kiedyś, na co duży wpływ miała działalność człowieka. Temperatura wody wypływającej z wywierzysk wynosi ok. 9° C, natomiast w otaczającym je akwenie temperatura waha się między 6° C a 11° C w zależności od pory roku. Dlatego, że woda w zbiorniku nie zamarza przez cały rok Niebieskie Źródła są zimową ostoją wielu gatunków ptaków. W rezerwacie występuje ok. 75 gatunków ptaków, najliczniejsze to czernice, kaczki krzyżówki i łabędzie nieme. Spotyka się tu także gatunki rzadkie, takie jak remiz, zimorodek, ohar, gil, krętogłów i strzyżyk zwyczajny.

Na terenie rezerwatu występuje prawie 400 gatunków roślin, w większości są to gatunki pospolite. Natomiast do tych nietypowych w tej części kraju gatunków roślin należą: wierzba czarniawa, rzeżucha niecierpkowa, turówka wonna, grzybienie białe oraz paprocie – nasięźrzał pospolity i nerecznica grzebieniasta.

Roślinność wodna jest za to uboga, co związane jest głównie z warunkami termicznymi wywierzysk. Oprócz tego w rezerwacie rosną: ziarnopłon wiosenny, bluszczyk kurdybanek, podagrycznik pospolity i czeremcha zwyczajna.

Zdjęcie nr 2 - autor R. Jaszczyński

Zdjęcie nr 3 - autor K. Krakowska

środa, 8 listopada 2023

Park przy Pałacu w Walewicach

Jeden z pierwszych w Polsce klasycystycznych pałaców, mieszczący się w Walewicach, otacza park krajobrazowy założony przez W. Kronenberga w 1886 r. Obecnie park ma powierzchnię 13,5 ha i początkowo utrzymany był w stylu francuskim tj. w układzie regularnym, a później zmieniono go na krajobrazowy styl angielski. W parku nadal można podziwiać barokowe i klasycystyczne rzeźby wykonane z piaskowca: „Diana na polowaniu”, „Apollo z lirą”, Marsa i Wenus przy mostku czy „męża zbrojnego w stroju antycznym”. Położony malowniczo nad Mrogą, przypałacowy park w Walewicach wyróżnia się wyjątkowymi walorami przyrodniczymi, posiadając 70 gatunków i odmian drzew i krzewów, natomiast w jego północnej części znajdują się stawy pełne ryb, w których okolicy można spotkać łabędzie nieme, czaple siwe, mewy śmieszki, gęsi dzikie, a czasami bociany czarne i kormorany. Godne uwagi drzewa to: grujecznik japoński, grupa świerków białych, buki o czerwonych liściach, tulipanowiec. Od drogi wiedzie do rezydencji aleja lipowo-grabowa o długości 250 m.

Park w Walewicach, wraz z zespołem klasycystycznej architektury, jest jednym z najcenniejszych i najpiękniejszych ogrodów województwa łódzkiego. Kompozycja wykorzystująca lokalne właściwości terenu, bogactwo form roślinnych, stary drzewostan oraz związek z historycznymi postaciami Napoleona i Marii Walewskiej czynią to miejsce chętnie odwiedzanym przez turystów.

środa, 8 listopada 2023

Ogród przy Pałacu Herbsta w Łodzi

Neorenesansowy pałac, świadczący o czasach przemysłowej potęgi Łodzi, zbudował najpotężniejszy łódzki przemysłowiec Karol Scheibler dla 19-letniej córki Matyldy, którą wydał za dyrektora swoich zakładów 31-letniego Edwarda Herbsta. Na utrzymanie przypałacowego ogrodu nie szczędzono środków, a według wspomnień przedwojennego ogrodnika bywało, że gdy pani domu budziła się rano to kwietnik za jej oknem wyglądał zupełnie inaczej niż wieczorem.

Po wojnie ogród odgrodzono od drzew parkowych i rozległego stawu zasilanego przez rzekę Jasień. Ogród zrekonstruowała w 1989 r. architekt krajobrazu Grażyna Ojrzyńska, która odtworzyła układ kompozycyjny na podstawie zdjęć archiwalnych. Wtedy też po gruntownym remoncie otwarto rezydencję. Zrewitalizowany obiekt otrzymał międzynarodową nagrodę Europa Nostra. Zieleń harmonizuje z architekturą, w której, podobnie jak w ogrodzie, panuje nieskazitelny geometryczny porządek.

W tym zaprojektowanym w stylu francuskim ogrodzie, znajdziemy około setki gatunków i odmian roślin. Drzewa, które pamiętają XIX w. to przede wszystkim: lipa drobnolistna, kasztanowiec, jesion, buk, dąb i robinia akacjowa. Zgodnie z ówczesną modą sadzono tu również okazy egzotyczne, takie jak skrzydłorzech kaukaski, sosna czarna oraz, obecnie poza ogrodem, bliżej stawu, kłęk kanadyjski i topola o obwodzie 4,30 m. Obok sędziwych drzew rosną: miłorząb dwuklapowy, tulipanowiec amerykański, sosna arizońska, żywotnikowiec japoński, korkowiec amurski, surmia (katalpa) oraz magnolie. Ogród, bogato porośnięty różami, wyróżnia rozmaitość krzewów, w tym liczne odmiany berberysu, bzy, żarnowce, forsycje, kaliny, azalie, bukszpany, irgi, ogniki, pigwowce i tawuły.

Zdjęcie nr 6 - autor P. Tomczyk

 

 

 

 

 

środa, 8 listopada 2023

Arboretum w Rogowie

Arboretum w Rogowie powstało w 1925 r., kiedy profesor Edward Chodzicki – kierownik Arboretum – założył pierwszą powierzchnię doświadczalną, na której posadził daglezję zieloną. Dziś są to najwyższe w okolicy Rogowa drzewa, które osiągają ponad 45 metrów wysokości. Arboretum w Rogowie stanowi placówkę Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego (SGGW) i jest jednym z największych tego typu ogrodów w Polsce – rozciąga się na ok. 54 hektary.

Obecnie kolekcje Arboretum tworzy kilka podstawowych grup: kolekcje roślin drzewiastych, leśne powierzchnie doświadczalne, kolekcje szklarniowe i alpinarium. Rośliny drzewiaste są podstawowym i największym zbiorem roślin w Arboretum i obejmują drzewa, krzewy i krzewinki. Leśne powierzchnie doświadczalne to drzewostany z obcymi gatunkami drzew, założone w celach doświadczalnych. Posadzone tu drzewa poddaje się badaniom i obserwacjom mającym na celu sprawdzenie wzrostu, zdrowotności i produkcyjności poszczególnych gatunków. Arboretum posiada także dwie szklarnie o łącznym obszarze 0,04 hektara, jednak ze względu na tak ograniczoną powierzchnię kolekcje, które tam się znajdują nie są udostępniane do zwiedzania. Rośliny te są uprawiane głównie w celach edukacyjnych, a część z nich jest również wystawiana na okres maj-wrzesień na zewnątrz i można je oglądać. Warto udać się do powstałego w latach 50. XX wieku Alpinarium, które założył ówczesny kierownik inż. Henryk Eder. Ogrody skalne nazywano „alpinariami” już w XIX wieku na cześć Alp, ponieważ zapanowała wtedy moda na zakładanie ogrodów w tym stylu w Europie. Ogrody skalne nazywano „alpinariami” już w XIX wieku na cześć Alp, ponieważ w Europie zapanowała moda na zakładanie ogrodów w takim stylu. Ten najmniejszy dział ogrodu, któremu nie można odmówić niezwykłego uroku, zajmuje powierzchnię ok. 1,4 hektara z czego część skalna to 15 arów. Poza wyniesionymi na 2 metry ponad poziom gruntu skalniakami, są tam również strumyki, kilka oczek wodnych i 5-akrowy staw z wyspą, na której gnieżdżą się kaczki krzyżówki oraz liczne zaskrońce. Alpinarium może pochwalić się ogromnym bogactwem gatunków i odmian roślin pochodzących z gór całego świata. Wśród 400 okazów warto przyjrzeć się z bliska rzadko występującym lub takim, których nie spotkamy w naszych stronach, a należą do nich m.in.: strzeliste świerki srebrne, kształtne sosny limby i srebrzyste jodły kalifornijskie. Znajduje się tu także dział Flory Polskiej z bylinami, krzewami i drzewami objętymi ochroną prawną lub zagrożonymi wyginięciem. Można tutaj spotkać ponad 80 gatunków takich roślin. Brzegi strumieni, stawy i oczka w Alpinarium porastają liczne rośliny wodne i nawodne, a w czerwcu rozkwitają białe, żółte, różowe i czerwone grzybienie. Nad brzegiem strumienia można również dostrzec: szachownice, storczyki szerokolistne, irysy, dzwonczyny, prymule, trzykrotki, tawułki, a nawet zimozielone gatunki bambusów.

W Arboretum w Rogowie zobaczymy też rośliny egzotyczne takie jak m.in. sekwoja i dąb korkowy. Jesienią można podziwiać ogniste klony palmowe, a takiej kolekcji jak tutaj próżno szukać w całej Polsce.

Dla zainteresowanych kwestiami związanymi z botaniką prowadzona jest działalność edukacyjna. Pracownicy udzielają odpowiedzi na pytania dotyczące wymagań siedliskowych roślin, sposobu ich pielęgnacji i ochrony.

Wyjazd do Arboretum można potraktować jako pretekst do spaceru po wyjątkowo malowniczym lesie lub okazję do poszerzenia wiedzy na temat roślin, zwłaszcza tych egzotycznych.

piątek, 3 listopada 2023

Województwo Łódzkie na Targach Regionów i Produktów Turystycznych TOUR SALON w Poznaniu

Przepiękne stoisko utrzymane w konwencji klimatycznego ogrodu, przyciągające uwagę wrzosem i jesiennymi kwiatami witało odwiedzających na Targach Regionów i Produktów Turystycznych TOUR SALON, które odbyły się w dniach 27-29 października w Poznaniu. Bogata oferta map i materiałów promujących atrakcje turystyczne w regionie łódzkim oraz upowszechniających projekt „Województwo Łódzkie Ogrodem Polski”,…
piątek, 3 listopada 2023

Województwo Łódzkie na Tour Salon w Poznaniu

Przepiękne stoisko utrzymane w konwencji klimatycznego ogrodu, przyciągające uwagę wrzosem i jesiennymi kwiatami witało odwiedzających na Targach Regionów i Produktów Turystycznych TOUR SALON, które odbyły się w dniach 27-29 października w Poznaniu. Bogata oferta map i materiałów promujących atrakcje turystyczne w regionie łódzkim oraz upowszechniających projekt „Województwo Łódzkie Ogrodem Polski”, zyskały duże uznanie wśród zwiedzających.

Ogromnym zainteresowaniem cieszyła się towarzysząca nam Łowiczanka, ubrana w regionalny strój, z którą chętnie robiono sobie pamiątkowe zdjęcia.

Do wspólnej promocji turystyki w naszym regionie przyłączyły się: Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Łódzkiego, Starostwo Powiatowe w Tomaszowie Mazowieckim, Gmina Uniejów oraz Gmina Nieborów.

Repertuar sceny głównej Targów TOUR SALONE przyciągał widzów inspirującymi prezentacjami i warsztatami. Eksperci z branży turystycznej opowiadali o najnowszych trendach a znani podróżnicy dzielili się swoimi doświadczeniami. Zdecydowanie największą popularnością cieszyło się spotkanie z Robertem Makłowiczem – słynnym mistrzem kuchni i globtroterem, który czarował widzów opowieściami ze swoich podróży.

Krajem partnerskim tegorocznych targów był Madagaskar. Ich ogromne stoisko przyciągało odwiedzających barwnymi strojami i muzyką. Delegacja z tego kraju prowadziła warsztaty z tańca i makijażu, opowiadała o swoich niezwykłych tradycjach kulturowych oraz zapraszała do odwiedzenia swojego zakątka świata.