lodzkie.pl

Autorka projektu Pasażu Róży w Łodzi, czyli lustrzanego podwórka przy ul. Piotrkowskiej 3, odebrała nagrodę podczas gali w MS2 przy ul. Ogrodowej.

Joanna Rajkowska została nagrodzona za uniwersalność języka sztuki i włączanie szerokiej publiczności do dyskusji dotyczących aktualnych tematów. Tegoroczna laureatka Nagrody im. Katarzyny Kobro jest autorką rzeźb, fotografii, rysunków, obiektów i instalacji. Często realizuje prace w przestrzeni publicznej. Pochodzi z Bydgoszczy, mieszka i pracuje w Warszawie oraz Londynie. Nagrodę odebrała podczas gali w MS2 przy ul. Ogrodowej w Łodzi, która w tym roku jest częścią trzydniowego święta sztuki związanego z otwarciem wystawy „Sposoby widzenia” prezentującej kolekcję Muzeum Sztuki. Jej praca, nawiązująca do projektu Pasażu Róży, jest częścią wystawy.

- Chciałbym, żebyśmy w sztuce spotykali się na takim poziomie, który pozwala nam wszystkim lecieć – mówiła Joanna Rajkowska, odbierając nagrodę. - Życzę nam wszystkim, żeby to była radość, żeby to było coś, co pozwala nam przenieść się na zupełnie inną orbitę, coś, co pozwala znieść życie w społeczeństwie, które jest coraz bardziej narcystyczne. Bo tu nie chodzi o nasz dobrostan, tu chodzi o dużo, dużo więcej. Od tego jest sztuka.

Joanna Rajkowska studiowała historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie oraz malarstwo ścienne na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, w pracowni Jerzego Nowosielskiego, którą ukończyła w 1993 roku. Artystka rozszerzyła swoją edukację na nowojorskim uniwersytecie SUNY w ramach programu Studio Semester Programme.

Jest artystką wszechstronną, jednak najbardziej znane są jej projekty publiczne. Aby je zbudować, wykorzystuje realnie istniejące miejsca, energie, organizmy i materiały. Używa przy tym różnorodnych elementów: roślin, budynków, rzeczy znalezionych, wody, dźwięku. Wynikiem jej pracy są miedzy innymi projekty architektoniczne, geologiczne fantazje, odkrywki archeologiczne, a także rzeźby podwodne. W ramach projektów publicznych, jak i poza nimi, artystka produkuje filmy, fotografie i modele. W 2007 roku została laureatką Paszportu „Polityki" w kategorii sztuki wizualne.

Do jej najbardziej znanych prac zaliczany jest projekt Pozdrowienia z Alej Jerozolimskich, który stał się jednym z symboli Warszawy. Centralnym elementem tej instalacji jest ustawiona w n rondzie gen. Charles’a de Gaulle’a sztuczna palma daktylowa. W Łodzi i województwie łódzkim artystka znana jest przede wszystkim z Pasażu Róży, projektu obejmującego podwórze kamienicy Antoniego Engela przy ul. Piotrowskiej 3 w Łodzi, zrealizowanego w ramach Festiwalu Łódź Czterech Kultur w 2014 roku. Podwórko zostało ozdobione mozaiką ciętych luster. Lustrzane elementy tworzą figury przypominające róże. Nazwa pasażu odnosi się również do imienia córki artystki, u której zdiagnozowano nowotwór oczu. Refleksje związane z tym wydarzeniem stanowiły inspirację do stworzenia projektu.

Przypomnijmy, że inicjatorami Nagrody im Katarzyny Kobro byli profesor Józef Robakowski, uznany artysta, długoletni wykładowca Szkoły Filmowej w Łodzi, oraz córka Katarzyny Kobro, Nika Strzemińska. Nagrodę przyznaje jury złożone z artystek i artystów, doceniając wybitne osiągnięcia z szeroko pojętej dziedziny sztuk wizualnych, szczególnie postawy eksperymentalne i poszukujące. W latach 2001–2009 nagroda była wręczana w Galerii Wschodniej. Od roku 2011 laureatów honorowano w Muzeum Sztuki. Z roczną przerwą. W 2023 roku profesor Robakowski przeniósł galę nagrody w ramach protestu przeciw temu, co stało się z muzeum za czasów ówczesnego dyrektora. Nagroda wróciła do Muzeum Sztuki w zeszłym roku, gdy marszałkiem województwa łódzkiego została Joanna Skrzydlewska. Ubiegłoroczną laureatką została performerka Ewa Zarzycka.

Artystka wystąpiła w sobotę w kamienicy Hilarego Majewskiego przy ul. Włókienniczej 11. Jej performans oraz gala wręczenia nagrody to część otwarcia wystawy „Sposoby widzenia”. Podczas gali wystąpił Gary Gwadera, kompozytor, improwizator, perkusista i antropolog z Łodzi.

Wcześniejsi laureaci i laureatki Nagrody im. Katarzyny Kobro to: Zbigniew Dłubak, Gerhard Jürgen Blum-Kwiatkowski, Andrzej Dłużniewski, Krzysztof M. Bednarski, Teresa Murak, Krzysztof Wodiczko, Jerzy Lewczyński, Zbigniew Rybczyński, Andrzej Lachowicz, Zygmunt Rytka, Natalia LL, Cezary Bodzianowski, Robert Rumas, Jadwiga Sawicka, Karolina Wiktor, Piotr Bosacki, Cecylia Malik, Ewa Ciepielewska, Koji Kamoji, Elżbieta Jabłońska.

aa/fot. seb, mt