lodzkie.pl

SZLAK ROWEROWY GORĄCYCH ŹRÓDEŁ (195 km)

Szlak stanowi pętlę, obejmującą Łódź, Aleksandrów Łódzki, Dalików, Poddębice, Uniejów, Siedlątków, Pęczniew, Zadzim, Lutomiersk i Konstantynów Łódzki. Prowadzi przez okolice interesujące pod względem historycznym i atrakcyjne przyrodniczo. Gorące Źródła to oczywiście historyczny Uniejów, gdzie z leczniczych właściwości wód geotermalnych korzysta coraz więcej kuracjuszy i turystów. Uniejowskie termy stały się jedną z największych atrakcji województwa. Miasto jest też znane z pięknego zamku o bogatej przeszłości, otoczonego parkiem oraz zabytkowego kościoła z grobowcem bł. Bogumiła oraz wioski indiańskiej i skansenu. Na turystów czekają Aleksandrów i Konstantynów. W czasach błyskawicznego rozwoju przemysłu tekstylnego i włókienniczego w regionie były to gospodarcze satelity Łodzi, noszące nazwy od imion członków rodziny carskiej. Warto zwrócić uwagę na wciąż mało znany fragment historii tych miast. Niewielu turystów wie, że oba miasta zostały niemal doszczętnie zniszczone podczas walk rosyjsko-niemieckich
w październiku i listopadzie 1914 r. Pamiątką po zaciekłych walkach są cmentarze wojenne, a na grobach żołnierzy obu armii są również nazwiska polskie. Łódź to osobny rozdział i warto zatrzymać się w niej kilka dni, aby zwiedzić największy w Europie cmentarz żydowski, fabrykanckie pałace z czasów „Ziemi obiecanej”, słynne w całej Europie centrum handlowo-rozrywkowe Manufaktura, a także ZOO, Ogród Botaniczny i aquapark Fala. Historyczny Lutomiersk to liczne ślady osadnictwa nad Nerem, a dzisiaj w miejscu dawnego zamku znajduje się zespół klasztorny. W Zygrach atrakcją jest wieża telewizyjna oraz klasycystyczny kościół. Obok w miejscowości Byki znajduje się kapliczka, w miejscu grobu powstańców 1863 r., poświęcona poległym w wojnach i powstaniach. W Zadzimiu przykuwa uwagę kościół oraz park podworski. Zbiornik Jeziorsko to ulubione miejsce wypoczynku oraz uprawiania sportów wodnych. Warto zwiedzić tamę, która spiętrza zbiornik, obserwować ptaki w rezerwacie ornitologicznym i spojrzeć na klify ciągnące się w okolicy Brodni oraz Popowa, czy odwiedzić kościół w Siedlątkowie znany z obrazu Matki Boskiej, słynącego cudami. W Bronowie mieści się muzeum M. Konopnickiej. Poetka mieszkała w dworku męża (dworek nie zachował się, na jego miejscu zbudowano nowy w 1902 r.). Na Ziemi poddębickiej jest dziś patronką pieszego szlaku turystycznego. Poddębice słyną z renesansowych budowli - pałacu oraz kościoła św. Katarzyny Męczennicy. Oba zabytki pochodzą z XVII w. (budowę rozpoczęto w 1610 r.) i są perłami architektonicznymi.

fot. 1 Szlak Rowerowy Gorących Źródeł
fot. 2 Klasztor Salezjanów w Lutomiersku
fot. 3 Dawny młyn wodny na Nerze w Małyniu
fot. 4 Rezerwat Jeziorsko

SZLAK BURSZTYNOWY (250 km)

Prowadzi przez teren niemal całego województwa, obejmując historyczne ziemie: wieluńską, sieradzką, łęczycką i księstwo łowickie. Pozwala poznać trakty komunikacyjne, znane od czasów starożytnych. Wędrowali nimi kupcy z basenu Morza Śródziemnego, zmierzający na północ po bursztyn, ceniony zwłaszcza w Cesarstwie Rzymskim. Droga wiodła znad Adriatyku przez ziemie polskie do wybrzeża Bałtyku, do Sambii (obwód Kaliningradzki
w Rosji). Naturalnymi szlakami wędrówek były rzeki. W międzyrzeczu Warty i Prosny najstarsze zabytki z bursztynu datowane są na wczesną epokę brązu (1500-1200 lat p.n.e.). Szlak pomiędzy Akwileą a wybrzeżem Bałtyku prowadził przez Polskę kilkoma odnogami. Jedna z biegiem Prosny przez starożytny Kalisz rozdzielała się na kierunek północny i wschodni, wzdłuż Bzury ku Wiśle. Szczególną rolę odgrywała Warta, niezwykle ważna arteria komunikacyjna, wzdłuż której powstawały liczne osady. Dzięki temu ziemia łódzka znalazła się w centrum bursztynowej „magistrali” Rzym - Dunaj - Bałtyk.

Turystyczny Nadwarciański Szlak Bursztynowy powstał w 2006 r. z inicjatywy Stowarzyszenia Polski Szlak Bursztynowy. Szybko stał się atrakcją turystyczną. W powiecie wieluńskim co roku obchodzone jest Europejskie Święto Bursztynu, bardzo popularne także wśród miłośników wypoczynku na rowerze. Uczestnicy święta poznają „bursztynową” historię okolicy, między nimi przechadzają się Rzymianie, trwają wyścigi rydwanów, słowiańscy woje obozują i walczą z wikingami, a chętni mogą szukać okruchów bursztynu w nadrzecznym piasku.

Rowerowy Szlak Bursztynowy jest systematycznie rozbudowywany i urozmaicany. Plany zakładają utworzenie trasy międzynarodowej, prowadzącej przez Mazowsze, Warmię i Mazury do rosyjskiego obwodu kaliningradzkiego - starożytnej Sambii. Na południe zaś poprzez Opolszczyznę włączenie się w szlak bursztynowy na Morawach, by dalej przez Austrię dotrzeć do włoskiego wybrzeża Adriatyku.

W Łódzkiem szlak dzieli się na dwie części: Nadwarciański i Nadbzurzański. Nadwarciański biegnie wzdłuż Warty od wsi Załęcze Małe, Przywóz, Krzeczów do Osjakowa. Tam przechodzi na prawą stronę doliny Warty i przez Konopnicę, Burzenin, Strońsko, Sieradz, Wartę do Uniejowa. Po drodze mija stary ośrodek grodowy w Rudzie, starożytne kurhany w Przywodzu i Strobinie, i dawny gród rycerski w Konopnicy oraz Sieradz - niegdyś siedzibę kasztelanii, podobnie jak Ruda i Spycimierz. Historycznymi miastami są również Warta i Uniejów. Na odcinku od tamy na Jeziorsku do Spycimierza, szlak prowadzi przez województwo wielkopolskie razem z niebieskim Nadwarciańskim Szlakiem Rowerowym. W pobliżu wsi Łęg Piekarski odkryto groby książęce z licznymi skarbami, w większości importami z cesarstwa rzymskiego. Dla chętnych turystów jadących na północ, na Kujawy, od Uniejowa prowadzi oznakowany Nadwarciański Szlak Rowerowy. Kilkanaście kilometrów na północ od granicy województwa, na tym szlaku leży najważniejsze dla regionu miejsce pamięci narodowej, Chełmno nad Nerem. Był tu niemiecki obóz straceń, gdzie zamordowano ponad 200 tys. ludzi, w większości mieszkańców miast Łódzkiego. Nadwarciański odcinek szlaku to również wiele pamiątek związanych z linią obrony Kampanii Wrześniowej w 1939 r. Wojna rozpoczęła się w rejonie Wielunia od zbombardowania miasta i później na kilka dni zatrzymała się na linii Warty. Cmentarze wojenne znajdują się w Konopnicy, Strońsku i Glinnie, zaś liczne mogiły na wielu cmentarzach nadwarciańskich miejscowości. Szczególną atrakcją szlaku są jego walory  przyrodnicze. Prowadzi on przez dwa parki krajobrazowe: Załęczański i Międzyrzecza Warty i Widawki oraz wzdłuż zbiornika Jeziorsko. Nadbzurzański odcinek to niezwykle interesująca trasa Pradoliną Bzury-Neru. Wzdłuż rzek prowadził kiedyś szlak bursztynowy na Kurpie i dalej do Sambii. Obecnie na trasie zwiedzić można miasta historyczne: Łęczycę (wraz z dawnym grodziskiem i kolegiatą w Tumie) i Łowicz. Region Łowicza słynie z kultywowanej od wieków tradycji i sztuki ludowej. Szlak w regionie łódzkim kończy się na jego granicy w pobliżu Bolimowa, miejsca tragicznego, bo pamiętającego I wojnę światową i użycie w 1915 r. po raz pierwszy w historii gazów bojowych. Nadbzurzański odcinek szlaku to wspomnienia krwawej, prawie miesięcznej bitwy Nad Bzurą. Pamiątką po niej są liczne cmentarze wojenne, zaś jej historię ukazują zbiory muzeum w Kutnie, a wydarzenia przypominają inscenizacje bitwy odbywające się we wrześniu. 

fot. 1 Szlak Bursztynowy
fot. 2 Skansen w Maurzycach
fot. 3 Pałac Radziwiłłów w Nieborowie
fot. 4 Romańska archikolegiata w Tumie