Rok 1918 był ostatnim Wielkiej Wojny. W 1918 roku rozpoczął się również proces odbudowy - zarówno społecznej, jak i architektonicznej. Okazuje się, że są w województwie łódzkim obiekty wybudowane sto lat temu, ktore dziś są zabytkami. Przyjrzyjmy się kilku z nich.

Budowa dworu w miejscowości Rossocha ( gmina Rawa Mazowiecka, powiat rawski), trwała blisko dziesięć lat. Rozpoczęła się w 1918 roku w majątku należącym do rodziny Czarnowskich. Dzisiaj dworu nie można zwiedzać, mieści się w nim Zootechniczny Instytut Doświadczalny. Zainteresowanym pozostaje widok zza ogrodzenia lub obejrzenie serialu "Rodzina Połanieckich", który był kręcony m.in. właśnie w Rossosze.

Na początku XX wieku Rychłocice (gm. Konopnica, powiat wieluński) należały do rodziny Trepków. W 1918 roku Lucyna Trepka ufundowała drewniany kościół p.w Zwiastowania Najświętszej Marii Panny.  Kościół stoi do dzisiaj, przetrwał magazyn zbożowy urządzony w jego wnętrzach podczas okupacji hitlerowskiej i działalność Spółdzielni Rolniczej po II wojnie światowej.

W Strzelcach Wielkich (gm. w miejscu, powiat pajęczański) na początku XX wieku wybudowano zespół dworski z folwarkiem, należącym do rodziny Belinów. W tym założeniu powstał spichlerz. Dokładnie w 1918 roku. 
To tylko trzy przykłady zabytków powstałych w roku odzyskania Niepodległości.  Są to najczęściej małe obiekty znajdujące się w dawnych założeniach dworskich lub świątynie - wszystkie z lokalnymi, ale wartymi odkrywania historiami. 

Zdjęcie kościoła w Rychłocicach  na licencji CC SA 3.0 autor Jacek Bogdan