Województwo Łódzkie
Województwo łódzkie zajmuje 9 pozycję w kraju pod względem wielkości i 6 pod względem liczby ludności. Ponad 64% ludności zamieszkuje w miastach. Największym i dominującym w regionie miastem jest Łódź. W mieście jest skoncentrowanych ok. 50% przedsiębiorstw przemysłowych, ponad 30% podmiotów wysokiej i średniowysokiej techniki oraz ponad 50% podmiotów otoczenia biznesu.
W porównaniu do innych regionów, województwo łódzkie jest stosunkowo dobrze rozwinięte gospodarczo, charakteryzuje się także wysokim wskaźnikiem aktywności zawodowej ludności. W 2010 r. region dostarczył 6% krajowego produktu brutto. Pod względem PKB na jednego mieszkańca województwo zajmuje 6 pozycję w rankingu województw i trzecią pod względem dynamiki wzrostu PKB w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Osiągnięte wyniki plasują województwo łódzkie w gronie tzw. regionów doganiających tj. PKB regionu rośnie szybciej niż średnia, ale cały czas jego wartość jest niższa od przeciętnej w kraju. Województwo wyróżnia się dużą dynamiką produkcji przemysłowej na tle innych regionów. W porównaniu do całego kraju, struktura zatrudnienia w województwie wyróżnia się stosunkowo niskim udziałem sektora usług (55%), podczas gdy na sektor rolniczy i przemysłowy przypada analogicznie 13% i 31,9% pracujących
W 2011 r. w regionie funkcjonowało prawie 3 tys. spółek z udziałem kapitału zagranicznego (widoczny jest trend wzrostowy liczby spółek finansowanych przez zagraniczny kapitał). Podmioty z udziałem kapitału zagranicznego w województwie łódzkim stanowiły 4,0% podmiotów z kapitałem zagranicznym w Polsce. W regionie przeważają przedsiębiorstwa małe i średnie charakteryzujące się niskim potencjałem innowacyjnym i nieposiadające własnego zaplecza badawczo-rozwojowego. Najwięcej firm znajduje się w grupie mikroprzedsiębiorstw, natomiast w porównaniu do pozostałych grup największy udział w skali kraju mają firmy małe (6,8%).
W regionie rozwijają się zakorzenione historycznie tradycyjne branże przemysłu jak energetyka, włókiennictwo, branża ceramiczno-budowlana, produkcja mebli, przemysł rolno-spożywczy, przemysły kreatywne, branża medyczna i farmaceutyczna, a także poza tradycyjnymi, nowoczesne usługi takie jak logistyczno-magazynowe, outsourcing. Istotny potencjał stanowią również branże informatyczna, telekomunikacyjna, AGD, a także rolnictwo i turystyka. Do jednej z najbardziej dynamicznie rozwijających się technologii w regionie należy biotechnologia wspierana poprzez realizację projektów badawczo-rozwojowych, wykształcone zasoby ludzkie, tworzoną infrastrukturę badawczą (laboratoria). W województwie działa największa w Polsce grupa specjalistów w dziedzinie mechatroniki. Ponadto prężnie rozwijają się takie technologie jak nanotechnologia, technologie materiałów funkcjonalnych, nowoczesne wzornictwo, technologie informatyczne.
Województwo łódzkie jest wysoko oceniane pod względem atrakcyjności inwestycyjnej (4 miejsce w 2010 r. w kategorii atrakcyjność dla działalności zaawansowanej technologicznie). Preferencyjne warunki prowadzenia działalności gospodarczej występują w województwie m.in. w 2 Specjalnych Strefach Ekonomicznych, takich jak: SSE Łódzka, SSE Starachowicka (podstrefa Mniszków). Łódzka Specjalna Stref Ekonomiczna skupia przedsiębiorców różnych branż, m.in. ceramicznej, AGD, IT, przetwórstwa tworzyw sztucznych, BPO, farmaceutycznej, medycznej, logistycznej, kosmetycznej oraz spożywczej. Łączna wartość nakładów inwestycyjnych wyniosła dotąd ponad 12 mld zł, natomiast liczba utworzonych miejsc pracy sięga 23 200 osób.
Atutem województwa jest jego położenie na przecięciu dwóch z czterech funkcjonujących na obszarze Polski paneuropejskich korytarzy transportowych oraz planowane utworzenie Centralnego Węzła Komunikacyjnego. W ostatnich latach zrealizowano wiele inwestycji drogowych takich jak:
Atutem są też zrealizowane obwodnice poprawiające dostępność województwa (Krośniewic, Kutna, Rawy Mazowieckiej, Opoczna, Pabianic w ciągu dróg krajowych i obwodnica Strykowa w ciągu drogi wojewódzkiej) oraz przygotowane do realizacji obwodnice Bełchatowa i Wielunia. Województwo jest stosunkowo dobrze wyposażone w drogi publiczne. Wskaźnik gęstości dróg o nawierzchni twardej wyniósł w 2011 r. 108,5 km/100km2). Stan techniczny dróg stale się poprawia, ale wymaga jeszcze znacznej modernizacji.
Rysunek 1. Docelowy układ autostrad i dróg ekspresowych (na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 20 października 2009 r.) oraz mapa stanu budowy dróg w woj. łódzkim
Sieć kolejowa w województwie nie jest dobrze rozwinięta (gęstość sieci kolejowej – na 100 km2 przypada zaledwie 5,8 km linii, przy średniej dla Polski 6,5 km).
Do głównych problemów należy:
Szansą na poprawę transportu kolejowego w regionie są modernizacje i rewitalizacje linii kolejowych, zakończenie budowy nowoczesnego dworca multimodalnego w Łodzi (Łódź Fabryczna) wraz z tunelem średnicowym Łódź Fabryczna – Łódź Kaliska w integracji z Łódzką Koleją Aglomeracyjną, skonsolidowane z budową Kolei Dużych Prędkości na trasie Warszawa – Łódź – Wrocław / Poznań, której powstanie warunkować będą decyzje na poziomie krajowym. Obsługę regionu w kontekście rosnącego zapotrzebowania na przewozy lotnicze zapewnia Port Lotniczy im. Władysława Reymonta, zlokalizowany w centralnym mieście regionu – Łodzi.
W ramach trwającej rewizji TEN-T (projekt Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady KOM(2011)650 w sprawie unijnych wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej) w województwie łódzkim uwzględniono dwie platformy multimodalne:
Województwo Łódzkie, zgodnie z wynikami oceny dokonywanej przez Komisję Europejską w oparciu o Regionalną Tabelę Wyników Innowacyjności (Regional Innovation Scoreboard z 2012 r.) jest słabym innowatorem na poziomie średnim z progresywną dynamiką wzrostu innowacyjności.
Rysunek 2. Województwo łódzkie jest słabym innowatorem na poziomie średnim wg Regional Innovation Scoreboard 2012
W porównaniu do innych regionów, województwo łódzkie jest stosunkowo dobrze rozwinięte gospodarczo, charakteryzuje się także wysokim wskaźnikiem aktywności zawodowej ludności. W 2010 r. region dostarczył 6% krajowego produktu brutto. Pod względem PKB na jednego mieszkańca województwo zajmuje 6 pozycję w rankingu województw i trzecią pod względem dynamiki wzrostu PKB w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Osiągnięte wyniki plasują województwo łódzkie w gronie tzw. regionów doganiających tj. PKB regionu rośnie szybciej niż średnia, ale cały czas jego wartość jest niższa od przeciętnej w kraju. Województwo wyróżnia się dużą dynamiką produkcji przemysłowej na tle innych regionów. W porównaniu do całego kraju, struktura zatrudnienia w województwie wyróżnia się stosunkowo niskim udziałem sektora usług (55%), podczas gdy na sektor rolniczy i przemysłowy przypada analogicznie 13% i 31,9% pracujących
W 2011 r. w regionie funkcjonowało prawie 3 tys. spółek z udziałem kapitału zagranicznego (widoczny jest trend wzrostowy liczby spółek finansowanych przez zagraniczny kapitał). Podmioty z udziałem kapitału zagranicznego w województwie łódzkim stanowiły 4,0% podmiotów z kapitałem zagranicznym w Polsce. W regionie przeważają przedsiębiorstwa małe i średnie charakteryzujące się niskim potencjałem innowacyjnym i nieposiadające własnego zaplecza badawczo-rozwojowego. Najwięcej firm znajduje się w grupie mikroprzedsiębiorstw, natomiast w porównaniu do pozostałych grup największy udział w skali kraju mają firmy małe (6,8%).
W regionie rozwijają się zakorzenione historycznie tradycyjne branże przemysłu jak energetyka, włókiennictwo, branża ceramiczno-budowlana, produkcja mebli, przemysł rolno-spożywczy, przemysły kreatywne, branża medyczna i farmaceutyczna, a także poza tradycyjnymi, nowoczesne usługi takie jak logistyczno-magazynowe, outsourcing. Istotny potencjał stanowią również branże informatyczna, telekomunikacyjna, AGD, a także rolnictwo i turystyka. Do jednej z najbardziej dynamicznie rozwijających się technologii w regionie należy biotechnologia wspierana poprzez realizację projektów badawczo-rozwojowych, wykształcone zasoby ludzkie, tworzoną infrastrukturę badawczą (laboratoria). W województwie działa największa w Polsce grupa specjalistów w dziedzinie mechatroniki. Ponadto prężnie rozwijają się takie technologie jak nanotechnologia, technologie materiałów funkcjonalnych, nowoczesne wzornictwo, technologie informatyczne.
Województwo łódzkie jest wysoko oceniane pod względem atrakcyjności inwestycyjnej (4 miejsce w 2010 r. w kategorii atrakcyjność dla działalności zaawansowanej technologicznie). Preferencyjne warunki prowadzenia działalności gospodarczej występują w województwie m.in. w 2 Specjalnych Strefach Ekonomicznych, takich jak: SSE Łódzka, SSE Starachowicka (podstrefa Mniszków). Łódzka Specjalna Stref Ekonomiczna skupia przedsiębiorców różnych branż, m.in. ceramicznej, AGD, IT, przetwórstwa tworzyw sztucznych, BPO, farmaceutycznej, medycznej, logistycznej, kosmetycznej oraz spożywczej. Łączna wartość nakładów inwestycyjnych wyniosła dotąd ponad 12 mld zł, natomiast liczba utworzonych miejsc pracy sięga 23 200 osób.
Atutem województwa jest jego położenie na przecięciu dwóch z czterech funkcjonujących na obszarze Polski paneuropejskich korytarzy transportowych oraz planowane utworzenie Centralnego Węzła Komunikacyjnego. W ostatnich latach zrealizowano wiele inwestycji drogowych takich jak:
- Autostrada A-2 (Poznań – Warszawa);
- Autostrada A-1 (Stryków – Kowal, Tuszyn – Piotrków Tryb.);
- Droga ekspresowa S-8 (Piotrków Tryb. – Warszawa);
- Droga ekspresowa S-14 (DK1 – węzeł „Lublinek”).
Atutem są też zrealizowane obwodnice poprawiające dostępność województwa (Krośniewic, Kutna, Rawy Mazowieckiej, Opoczna, Pabianic w ciągu dróg krajowych i obwodnica Strykowa w ciągu drogi wojewódzkiej) oraz przygotowane do realizacji obwodnice Bełchatowa i Wielunia. Województwo jest stosunkowo dobrze wyposażone w drogi publiczne. Wskaźnik gęstości dróg o nawierzchni twardej wyniósł w 2011 r. 108,5 km/100km2). Stan techniczny dróg stale się poprawia, ale wymaga jeszcze znacznej modernizacji.
Rysunek 1. Docelowy układ autostrad i dróg ekspresowych (na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 20 października 2009 r.) oraz mapa stanu budowy dróg w woj. łódzkim
Sieć kolejowa w województwie nie jest dobrze rozwinięta (gęstość sieci kolejowej – na 100 km2 przypada zaledwie 5,8 km linii, przy średniej dla Polski 6,5 km).
Do głównych problemów należy:
- brak przebiegu przez Łódź magistrali kolejowych o znaczeniu międzynarodowym w sieci TEN –T,
- brak dobrych połączeń z głównymi miastami w kraju,
- zbyt niskie parametry techniczne linii kolejowych,
- niemodernizowane węzły kolejowe.
Szansą na poprawę transportu kolejowego w regionie są modernizacje i rewitalizacje linii kolejowych, zakończenie budowy nowoczesnego dworca multimodalnego w Łodzi (Łódź Fabryczna) wraz z tunelem średnicowym Łódź Fabryczna – Łódź Kaliska w integracji z Łódzką Koleją Aglomeracyjną, skonsolidowane z budową Kolei Dużych Prędkości na trasie Warszawa – Łódź – Wrocław / Poznań, której powstanie warunkować będą decyzje na poziomie krajowym. Obsługę regionu w kontekście rosnącego zapotrzebowania na przewozy lotnicze zapewnia Port Lotniczy im. Władysława Reymonta, zlokalizowany w centralnym mieście regionu – Łodzi.
W ramach trwającej rewizji TEN-T (projekt Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady KOM(2011)650 w sprawie unijnych wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej) w województwie łódzkim uwzględniono dwie platformy multimodalne:
- w sieci bazowej Łódź (platforma oparta na terminalu multimodalnym Łódź Olechów, Porcie Lotniczym im. W. Reymonta z funkcją cargo oraz terenach dużej koncentracji parków magazynowych)
- w sieci kompleksowej Stryków (platforma oparta na stacji przeładunkowej Stryków oraz terenach dużej koncentracji parków magazynowych).
Województwo Łódzkie, zgodnie z wynikami oceny dokonywanej przez Komisję Europejską w oparciu o Regionalną Tabelę Wyników Innowacyjności (Regional Innovation Scoreboard z 2012 r.) jest słabym innowatorem na poziomie średnim z progresywną dynamiką wzrostu innowacyjności.
Rysunek 2. Województwo łódzkie jest słabym innowatorem na poziomie średnim wg Regional Innovation Scoreboard 2012